Wat is een goede, rustige ademhaling?

Wat is de medische norm?

Voor bijna alle aspecten van ons lichamelijk functioneren heeft de medische wetenschap normen ontwikkeld.

Zoals voor je bloeddruk: bij een bovendruk van 120 en een onderdruk van 80 praat men over een perfecte bloeddruk. Of bij de lichaamstemperatuur: ongeveer 37 °C  is normaal, en boven de 38 °C spreekt men van koorts. Of je bloedsuikerspiegel: die hoort tussen de 4 en 8 mmol/liter te liggen, en komt die boven de 11 dan kan je diabetes hebben.

Ook voor de ademhaling bestaat zo’n medische norm. Daarbij kijkt men naar het MinuutVolume.

MinuutVolume

Het MinuutVolume is de totale hoeveelheid lucht die je elke minuut in en uit ademt. Het MinuutVolume bestaat uit twee aspecten:

1. Het tempo

Met “het tempo” bedoelt men hoe vaak je per minuut ademt.

2. De diepte

Dit is de hoeveelheid lucht die je, elke keer dat je inademt, naar binnen zuigt. Dat wordt ook wel de ademteug genoemd.

Gecombineerd krijg je dan de volgende formule:

MV (Minuut Volume) = Tempo ademhaling x Diepte ademhaling.

Een gezond MinuutVolume

Om een goed beeld van iemand’s ademhaling te krijgen, kijkt men naar de ademhaling in rust: als iemand op een stoel zit te niksen. De celverbranding is dan bij iedereen ongeveer gelijk.

Voor een dergelijke rust-ademhaling heeft men een norm ontwikkeld: in rust zou iemand ongeveer 6 liter per minuut per minuut moeten ademen. Dit is bijvoorbeeld de norm waar de WHO (World Health Organisation) mee werkt. Je komt deze norm ook veel in medische studieboeken tegen.

Wat kan betekenen dat iemand per minuut 12 keer ademt, en elke keer ongeveer een halve liter lucht inademt (12 x 0,5 liter = 6 liter per minuut). Of 10 keer, met elke keer ongeveer 0,6 liter.  Of 15 keer, met ongeveer 0,4 liter per keer.

Kijkt een arts naar het MinuutVolume?

Het bizarre is dat in de praktijk artsen maar zelden onderzoeken hoeveel iemand ademt. Werkelijk heel vreemd. Alsof hoeveel je ademt niet van belang is.

Het is net alsof ze ademen als een aan/uit knop zien: iemand ademt en dan is het OK. Of iemand ademt niet en dan hebben we een probleem.

Waar artsen wel naar kijken is hoeveel lucht iemand in 1 seconde kan uitademen. Dat doet men in een longfunctietest waarbij men zo hard mogelijk uit moet blazen.

Helaas is die longfunctietest de gouden standaard geworden bij longonderzoek. Maar het zegt niets over hoeveel iemand in het dagelijkse leven ademt. Een verkeerde ademhaling (chronische hyperventilatie) spoor je er niet mee op.

Chronische hyperventilatie

Chronische hyperventilatie is dan ook een probleem dat vaak onopgemerkt blijft. Maar het is niet minder reëel.

Wanneer men bij medisch onderzoek (onderzoek waarbij men de algemene medische kennis wil uitbreiden) wél naar de ademhaling kijkt (wat ook helaas niet standaard is), blijkt vaak dat het MinuutVolume van patiënten veel hoger dan wenselijk is. Zo ligt het bij hartklachten en astma vaak boven 12 liter per minuut (dus 2 keer de norm).

De tabel laat resultaten zien voor enkele ziektes.

Het is niet verwonderlijk dat iemand die voor twee personen tegelijk eet, ziek wordt. Net zo min is het verwonderlijk dat iemand die voor 2 mensen tegelijk ademt, op termijn allerlei ziektes kan krijgen, zoals astma, hoge bloeddruk, allergieën of slaapapneu.

Waar iemand uiteindelijk last van krijgt, hangt af van hoe het lichaam omgaat met het verlies aan koolzuurgas.