Wat is hoge bloeddruk?

Ons hart pompt het bloed rond. Met elke hartslag pompt het hart bloed de slagaders in. De slagaders zijn de bloedvaten die het bloed van het hart naar de weefsels brengen.

In de weefsels worden de bloedvaten erg dun en worden haarvaten genoemd.

Daarna brengen de aders het bloed weer terug naar het hart.

De bloeddruk

De bloeddruk is de kracht waarmee het bloed tegen de wanden van de bloedvaten drukt. Er worden altijd twee waarden gemeten: de bovendruk en de onderdruk.

(1) De bovendruk geeft de druk weer op het moment dat het hart het bloed de bloedvaten in pompt.

(2) De onderdruk is de druk in de bloedvaten op het moment dat het hart zich ontspant (de rustdruk).

Gedurende de dag schommelt bij iedereen (gezond of niet-gezond) de bloeddruk sterk. Dit o.a. onder invloed van de hormoonproductie. Vaak is de bloeddruk bij het opstaan het laagste, en tegen het eind van de middag het hoogste.

Als optimale bloeddruk voor een volwassene wordt vaak een onderdruk van 80, en een bovendruk van 120, genoemd. De Hartstichting stelt op haar website "de streefwaarde voor de bloeddruk is een waarde onder de 140/90 mmHg". Dat is trouwens een ontwikkeling die je laatste jaren wel meer ziet: De normen worden naar boven bijgesteld.

Voor mannen en vrouwen gelden trouwens dezelfde waarden. Kinderen hebben lagere normwaarden.

Een hoge bloeddruk

Bij een hoge bloeddruk (artsen praten vaak over hypertensie) verkrampt het glad spierweefsel rondom de slagaderen. Omdat de slagaderen kleiner worden moet het hart meer druk zetten om dezelfde hoeveelheid bloed rond te pompen. De bloeddruk gaat dus omhoog.

Komt de bloeddruk echt boven de 140/90, dan zal de arts vaak bloeddrukverlagende middelen voorschrijven, zoals betablokkers, plaspillen, RAS-remmers of calciumblokkers.

Bij oudere mensen (75+) wordt een iets hogere bloeddruk (iets boven die 90/140) meestal niet als een probleem gezien (er is zelfs onderzoek dat suggereert dat bij hen een wat hogere bloeddruk gezondheidswinst kan opleveren).

Waarom is een hoge bloeddruk vervelend?

Hoge bloeddruk kan een aantal vervelende consequenties hebben. De tekening vertelt het verhaal.

1. Er ontstaat een hoge druk op de wanden van de slagaders. De slagaders kunnen hierdoor beschadigd raken en verharden (arteriosclerose). De elasticiteit neemt dan af.

2. De arteriosclerose kan uiteindelijk leiden tot angina pectoris of een hartinfarct.

Ook moet het hart harder werken om het bloed rond te pompen (de aderen zijn verkleind) . Hierdoor kunnen de spieren rondom de linker hartkamer (die het meeste werk doet) verdikken. Dat kan op termijn tot hartfalen leiden.

3. De kans op een hersenbloeding wordt groter.

4. De hoge bloeddruk kan de ogen beschadigen. Zo kan het netvlies aangetast worden (retinopathie).

5. De hoge bloeddruk is op termijn slecht voor de nieren. De nieren filteren het bloed, en de hoge druk beschadigt de fijne structuren in de nieren die voor de filtering zorgen.

Buteyko's visie op hoge bloeddruk

Toen Konstantin Buteyko net als arts afgestudeerd was, ontdekte hij dat hij extreem hoge bloeddruk had. De medicijnen waren toen nog niet geweldig, zodat de verwachting was dat hij binnen een paar jaar door nierfalen zou overlijden.

Hij ontdekte dat wanneer hij zijn ademhaling rustiger en minder diep maakte, zijn bloeddruk daalde. En daarmee was zijn interesse in ademhaling en gezondheid gewekt. Op termijn wist hij zichzelf te genezen van zijn hoge bloeddruk.

Er is een stripverhaal gemaakt van zijn ontdekking. Leuk om te lezen (denk ik).

Dit is in het kort hoe Buteyko tegen een hoge bloeddruk aankijkt:

1. Rondom alle "buizen" in het lichaam (zoals luchtwegen, darmen en de luchtwegen) ligt glad spierweefsel. Koolzuurgas (CO₂) houdt dit glad spierweefsel ontspannen.

2. Wanneer in het bloed het koolzuurgasniveau omlaag gaat, zal het glad spierweefsel rondom de (slag) aderen samentrekken.

3. Wanneer het glad spierweefsel rondom de slagaders verkrampt worden stroomt het bloed minder gemakkelijk, en gaat het hart harder duwen om het bloed door de nauwere bloedvaten te persen. Met andere woorden: De bloeddruk loop op. De ene persoon is hier trouwens gevoeliger voor dan de ander.

4. Wanneer de ademhaling rustiger wordt, bouw je weer meer koolzuurgas op, en kan het gladde spierweefsel zich weer gaan ontspannen. Zodat de bloeddruk daalt.

De Buteyko Methode en een hoge bloeddruk

Mijn ervaring is dat de Buteyko Methode bij een hoge bloeddruk soms snelle resultaten geeft, maar niet altijd..

De Controle Pauze moet meestal boven de 20 komen, wil iemand wat gaan merken. In de loop van 17 jaar dat ik nu Buteyko Therapeut ben, heb ik veel cursisten gesproken die dan merken dat hun bloeddruk daalt. En dat ze hun medicijnen moeten afbouwen (altijd in overleg met de behandelend arts).

"Mijn bloeddruk was erg hoog, waar ik me erg veel zorgen over maakt. Nu zijn mijn bloeddruk en hartritme weer normaal. Ik gebruik geen Diovan meer".

Heleen

"Hallo Dick, Mijn bloeddruk was vanmorgen naar beneden gevlogen 114-79. En ik had mijn pillen ook nog niet ingenomen. Voor het eerst na maanden heb ik zonder pillen uitstekend geslapen".
Peter