Een ontregeld ademhalingscentrum

Mensen ademen meer dan vroeger.

Dat blijkt o.a. uit medisch onderzoek waarbij gekeken wordt hoeveel lucht iemand per minuut in- en uit ademt. Dat wordt het MinuutVolume genoemd. Honderd jaar geleden was de norm voor een goede, gezonde ademhaling een MinuutVolume van ongeveer 3 tot 4 liter. Tegenwoordig ziet men 5 tot 6 liter als normaal.

Ook het tempo waarmee we ademen ligt duidelijk hoger dan vroeger. Vijftig jaar geleden was dit gemiddeld 12 keer per minuut, tegenwoordig ligt het gemiddelde op 15 keer per minuut.

Te veel ademen is chronische hyperventilatie. Het wordt veroorzaakt door een ontregeld ademhalingscentrum.

Een ontregeld ademhalingscentrum

Het ademhalingscentrum ligt in de hersenstam (het is de rode stip in het plaatje).

Het ademhalingscentrum reguleert de ademhaling. Het meet voortdurend de hoeveelheid koolzuurgas (CO₂) in het bloed, en probeert dit constant te houden. Het is dag en nacht wakker (daarom kan je lekker gaan slapen en blijf je toch door ademen).

Wanneer je bijvoorbeeld een trap oploopt, maken je spieren opeens heel veel CO₂. Dan gaat de hoeveelheid CO₂ in het bloed dus drastisch omhoog. Het ademhalingscentrum merkt dat, en stuurt een signaaltje naar je ademhalingsspieren dat ze harder moet gaan werken. Je begint opeens te hijgen. Daardoor gaat de hoeveelheid CO₂ in het bloed dus weer omlaag (je ademt meer uit). Dat zie je in het plaatje: die rode lijn is wat het ademhalingscentrum als gewenste hoeveelheid CO₂ ziet (de norm). En die groene lijn is de werkelijke hoeveelheid CO₂ in het bloed (als dat te ver afwijkt van de norm grijpt het ademhalingscentrum in, en ga je meer of minder ademen).

Een "ontregeld ademhalingscentrum" betekent dat het ingesteld staat op een te lage concentratie koolzuurgas in het bloed. Zoals je in het plaatje ziet: 40 mm Hg (= kwikdruk) is normaal. Onder de 36 mm Hg begint men van hyperventilatie te spreken. Het ademhalingscentrum werkt op zich prima, maar staat ingesteld op een te lage hoeveelheid CO₂ in het bloed

Buteyko: het herstellen van het ademhalingscentrum

Het doel van de Buteyko Methode is om het ademhalingscentrum te “hertrainen”, zodat het went aan een hoger koolzuurgasniveau. De ademhaling wordt dan weer rustig.